“Không có bài học nào tốt hơn việc đánh mất tất cả những gì đang có để được dạy điều không nên làm. Và khi bạn biết những gì không nên làm đó mới là lúc bạn bắt đầu học được cách cần làm gì để giành được chiến thắng”, nhà đầu cơ chứng khoán vĩ đại nhất thế giới khẳng định.
Nếu yêu cầu những nhà kinh doanh cổ phiếu chọn cuốn sách có ảnh hưởng nhiều đến giao dịch của họ, nhiều khả năng bạn sẽ được giới thiệu đến “Hồi ức của một thiên tài đầu tư chứng khoán” của Edwin LeFevre. Theo đó cuốn sách như một cẩm nang kinh nghiệm vượt thời gian được đúc kết từ nhà đầu cơ chứng khoán vĩ đại nhất mọi thời đại, Jesse Livermore.
Jesse Livermore
Những bài học mang tính giai thoại trong cuốn sách đã được các nhà giao dịch giàu kinh nghiệm áp dụng, như: Thị trường luôn đúng; Không giao dịch quá mức; Sử dụng lệnh lỗ đúng lúc; Luôn giao dịch theo xu hướng chính của thị trường…
Đa số mọi người đều có thể học được cơ chế giao dịch song chính những cạm bẫy tâm lý khiến giao dịch trở thành một trong những hoạt động khó khăn. Bất kể trình độ, kỹ năng của bạn là gì, điều quan trọng là phải ghi nhớ và tuân theo các quy tắc sau của Livermore.
1. Học cách thua cuộc
Livermore từng mắc những sai lầm khiến thiệt hại rất nhiều tiền. Song ông thừa nhận những lần thua cuộc đó rất đau đớn nhưng mang tính giáo dục.
Ông nói: “Không có bài học nào tốt hơn việc đánh mất tất cả những gì đang có để được dạy điều không nên làm. Và khi biết những gì không nên đó mới là lúc bạn bắt đầu học được cách cần làm gì để giành được chiến thắng”.
Sau khi phá sản ba lần trong vòng chưa đầy hai năm, Livermore đã nhận ra: “Bị phá sản là một bài học hiệu quả nhất”. Ông cho rằng bạn học được rất ít từ những người chiến thắng. Song chính kẻ thua cuộc sẽ dạy bạn những bài học quý có ích cho cả đời. Miễn là không phạm lại sai lầm của chính mình, bạn luôn có cơ hội đạt được những giao dịch thành công vào ngày hôm sau.
2. Học cách đứng yên
Sau những chuyến tàu lượn siêu tốc trên thị trường với tư cách là một nhà đầu cơ, Livermore tin rằng ông đã tìm ra bí quyết thành công của mình. “Sau nhiều năm sống ở phố Wall, sau khi kiếm được và đánh mất hàng triệu đô, tôi muốn nói các bạn điều này: Tư duy của tôi chưa bao giờ mang lại số tiền lớn cho tôi. Nó luôn là trạng thái đứng yên”.
Ông nói thêm: “Không có mánh khoé nào để có thể chớp được đúng cơ hội của thị trường bằng việc đứng yên. Tôi đã biết nhiều nhà giao dịch lướt sóng, bắt được đúng thời điểm mua và bán để có mức giá mang lại lợi nhuận cao nhất. Song thực tế những nhà giao dịch này không kiếm được nhiều tiền từ thị trường. Những nhà giao dịch vừa nắm bắt đúng mã cổ phiếu và đứng yên chờ thời cơ không phổ biến. Đây thực tế là điều khó học. Song chỉ những nhà điều hành chứng khoán áp dụng điều này thì anh ta mới có thể kiếm được số tiền lớn”.
3. Học cách chấp nhận một khoản lỗ nhỏ từ sớm
Trong tất cả các bài học về thị trường chứng khoán, chấp nhận thua lỗ là một trong những bài học khó nhất đối với đa số mọi người. Có thể do cần phải đúng hoặc không chịu thừa nhận mình sai, nhiều người không chịu bán lỗ. “Một trận thua không bao giờ làm tôi khó chịu. Tôi quên nó qua đêm. Nhưng không chấp nhận mất mát là sai lầm làm tổn hại đến túi tiền”.
4. Học cách bỏ qua lời khuyên
Nếu có điều gì khiến Livermore ghét thì đó là nghe những lời khuyên. Ông thích giao dịch một mình dựa trên các chiến lược và phân tích của riêng mình. Khi lắng nghe những khuyên nó luôn khiến ông phải đau buồn. “Từ kinh nghiệm của mình tôi biết không ai có thể cho tôi một mẹo hay lời khuyên giúp tôi kiếm được nhiều tiền hơn là sự đánh giá của chính tôi”.
5. Nghiên cứu các điều kiện và xu hướng thị trường
Phần lớn thành công của Livermore đến từ việc quan sát các nhà đầu tư, những cổ phiếu riêng lẻ và tổng thể thị trường. “Tôi thấy rằng để trở thành một nhà đầu tư thành công trên thị trường chứng khoán bạn phải biết quan sát. Và tất cả những gì nhà giao dịch cần biết để kiếm tiền đó là đánh giá các điều kiện”. Ông tuyên bố việc nghiên cứu các điều kiện chung của thị trường là một trong những khám phá vĩ đại nhất.
6. Học cách mua và bán cổ phiếu
Livermore giải thích một số phương pháp ông sử dụng để mua và bán cổ phiếu. Một trong những phương pháp của ông là mua ngay khi cổ phiếu đạt mức cao mới. Điều ông chắc chắn giúp mang lại lợi nhuận. Ông giải thích thêm: “Mua khi thị trường đang tăng là cách mua cổ phiếu thoải mái nhất. Vấn đề không phải là mua càng rẻ càng tốt hay bán khống ở mức cao nhất. Điều quan trọng là mua hoặc bán vào đúng thời điểm”.
Livermore đã nghiên cứu kỹ giá cả để tìm ra manh mối về hướng đi của thị trường. Dẫu vậy ông cũng cảnh báo rằng mặc dù phương pháp này nghe có vẻ dễ dàng nhưng bạn luôn phải đề phòng những xung đột tự nhiên có thể xảy ra như: lòng tham, sự sợ hãi hay kiêu ngạo…
Theo Michael Sincere
